Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Column Ethiek | Marie-Josée Smits: Zorgtechnologie

De vraag naar zorg neemt toe, vacatures worden niet vervuld. Wat kunnen we doen?  
Marie-Josée Smits, ethicus, ZorgEssentie, ‘s-Hertogenbosch

Laten we in ieder geval het vak van verpleegkundigen en verzorgenden aantrekkelijker maken met beter salaris en betere arbeidsvoorwaarden. Maar zal dat genoeg zijn? Waarschijnlijk niet. Meer zorgtechnologie dan, voor betere, goedkopere, effectievere en efficiëntere zorg? Is dat dé oplossing? Geen idee. Wat ik wel weet is dat elke zorgtechnologie voor- en nadelen heeft. En dat het van wezenlijk belang is hier aandacht voor te hebben, wil zorgtechnologie überhaupt een oplossing zijn. Een voorbeeld.

Telezorg is ‘zorg op afstand’. Daarmee kun je bijvoorbeeld instructies geven aan chronisch zieke ouderen thuis. Dat heeft voordelen. Het is goed voor de privacy van cliënten en geeft hen grip op de eigen tijd. Voor zorgverleners bespaart het tijd, zodat meer cliënten geholpen kunnen worden. Tenminste, als er geen nieuwe taken bijkomen. Bijvoorbeeld het geven van informatie over het gebruik van telezorg aan zieke ouderen en het ondersteunen van het technisch gebruik ervan. Die extra inspanningen worden bij het opmaken van de balans nogal eens vergeten.

Maar telezorg heeft mogelijk ook nadelen. Hoe kunnen we de schade daarvan beperken? Telezorg is van invloed op persoonlijke aandacht. Lukt dat met ‘zorg op afstand’? Persoonlijke aandacht, iets wat cliënten zo waarderen en voor veel verpleegkundigen en verzorgenden een reden is om voor dit vak te kiezen, mag niet in de knel komen.

‘Persoonlijke aandacht mag niet in de knel komen’

Persoonlijk contact als je bij mensen over de vloer komt heeft bovendien een functioneel doel, namelijk preventie en het voorkomen van zwaardere zorg. Als je daadwerkelijk achter de voordeur komt doe je zóveel meer dan instructies geven. Je ziet dat losliggend matje, merkt de aparte geur, gordijnen die alweer dicht zijn, aanrecht overvol ….

Met telezorg als voorbeeld wil ik laten zien dat zorgtechnologie meerwaarde kan hebben, mits we oog hebben voor de wezenlijke vraagstukken die ermee samenhangen én de verandering die het teweegbrengt voor de inhoud van het vak. Verpleegkundigen en verzorgenden krijgen er taken bij, de betekenis van relaties verandert en er wordt ‘gemorreld’ aan wat voor velen van wezenlijk belang is. Dáár moet aandacht voor zijn, wil zorgtechnologie een oplossing zijn. Werk aan de winkel dus!

Marie-Josée Smits, ethicus, ZorgEssentie, ‘s-Hertogenbosch