Praktijkprobleem

Dementie is een veelvoorkomende aandoening in Nederland: één op de vijf mensen krijgt ermee te maken in zijn of haar leven. Vanwege de toenemende prevalentie wonen steeds meer mensen met dementie langer thuis. Dat vergroot het belang van een dementievriendelijke samenleving. Veel jongeren (14-18 jaar) werken in de horeca en retail. Zij komen daar regelmatig in contact met mensen met dementie. Dit onderzoek richtte zich op deze doelgroep in Udenhout en onderzocht in hoeverre virtual reality (VR) kan bijdragen aan meer begrip en dementievriendelijk gedrag in hun werk. Een VR-beleving van dementie biedt jongeren de mogelijkheid de wereld te ervaren vanuit het perspectief van iemand met dementie.

Methode

Er is een kwantitatief onderzoek uitgevoerd om kennis over dementie, empathie en de toepassing van de VR-beleving te meten. 50 jongeren (14-18 jaar) uit de retail- en horecasector werden benaderd via e-mail en persoonlijke contacten. Na de VR-beleving vulden zij een enquête in met 28 open en 3 gesloten vragen. De VR-ervaring werd aangeboden in groepssessies met persoonlijke begeleiding.

Resultaten

58 procent van de onderzoeksdeelnemers was man en 42 procent vrouw. Zij waren gemiddeld 16,6 jaar oud. De leeftijden varieerden van 14 tot 18 jaar. Ongeveer 38 procent kende iemand met dementie, terwijl 8 procent ervaring had met het werken met mensen met dementie. Meer dan de helft (54 procent) van de deelnemers had niet eerdere kennis opgedaan over deze aandoening.

Na afloop gaven deelnemers aan zich beter te kunnen inleven in de belevingswereld van mensen met dementie. Twee op de drie deelnemers merkten dat vooral hun empathie aanzienlijk was toegenomen. Ook voelden zij zich meer beschermend tegenover mensen met dementie. De VR-ervaring verbeterde hun inzicht in het ziektebeeld en de impact ervan. 94 procent van de deelnemers vond de VR-ervaring een prettigere manier om te leren dan bijvoorbeeld een flyer of e-learning. De VR-beleving werd als waardevol ervaren. Een deelnemer gaf aan: ‘Je leert wat iemand denkt met dementie.’ Toch merkten enkele deelnemers op dat deze methode niet geschikt is voor iedereen.

Toepassing in de praktijk

De resultaten onderstrepen het belang van gerichte training in de retail- en horecasector om bij te dragen aan een dementievriendelijke samenleving. Jongeren die deelnamen aan de VR-beleving zijn beter voorbereid op het omgaan met klanten met dementie. Bijvoorbeeld bij winkelbezoek of horecadiensten zoals bestellen en bieden van hulp.

De aanpak biedt ook waardevolle inzichten voor verpleegkundigen en zorgprofessionals. Als VR-beleving wordt opgenomen in scholing en bijscholing, kunnen zij hun empathie en begrip voor mensen met dementie vergroten. Dit helpt hen niet alleen effectiever om te gaan met dementie-gerelateerd gedrag, maar versterkt ook de samenwerking met families en informele zorgverleners. Vroege betrokkenheid van jongeren uit verschillende sectoren is een investering in een toekomst waarin dementievriendelijkheid centraal staat. Deze innovatieve en toegankelijke leermethode vergroot niet alleen het bewustzijn, maar legt ook de basis voor een inclusievere samenleving waarin zorg- en niet-zorgprofessionals beter zijn voorbereid op de impact van dementie.