Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Column Arjan van Os | Een krachtige belofte

Ieder jaar behalen duizenden nieuwe verpleegkundigen hun diploma. Een paar maanden geleden heeft een nieuwe lichting een diploma in ontvangst genomen en de verpleegkundige eed afgelegd. Een eeuwenoud, betekenisvol ritueel, omringd door collega’s, familieleden en docenten. Maar wat betekent die eed eigenlijk?
Arjan van Os, ethiekdocent, Hogeschool Utrecht, verpleegkundige (np)

De eed van verpleegkundigen is geen formaliteit. Het is een krachtige belofte, een uitgesproken intentie aan de patiënt, de beroepsgroep en vooral aan jezelf: ‘Ik beloof dat ik mijn beroep als verpleegkundige op een verantwoorde en betrouwbare wijze zal uitoefenen’. Deze belofte omvat veel meer: een intentie om rechtvaardig te handelen, lijden te verlichten, patiënten centraal te zetten én geen schade toe te brengen. Maar als de werkdruk hoog is, emoties intens zijn en belangen tegenstrijdig, is dit natuurlijk een onmogelijke opgave. Gelukkig maar.

In een tijd waarin de zorg onder druk staat én steeds complexer wordt is moraliteit niet absoluut. De veranderlijke aard van zorgen herinnert ons eraan dat morele normen in beweging zijn. Dit moedigt ons aan tot het zoeken naar ethisch gedrag vanuit een juiste intentie: een gedane belofte in samenspraak met onze eigen fundamentele waarden. Onze subjectiviteit, jouw stem, is daarbij onmisbaar.

‘Morele normen zijn in beweging’

De belofte werkt als intern kompas. Regelmatig vertaald naar patiënten als: ‘We gaan voor u zorgen hoor’. De belofte herinnert ons te navigeren tussen protocollen, botsende normen én het appèl dat wordt gedaan door cliënten. Op momenten dat je geraakt wordt, kan ze uitnodigen om te vertragen en opnieuw koers te bepalen. Dit vraagt om uitzoomen en herijken van wat goede zorg is in deze specifieke situatie. Handelen in lijn met een uitgesproken intentie is krachtiger dan toevallige goede uitkomsten: de ene dag meegaand, de andere dag rebels.

In de belofte schuilen de kern en de kracht van verpleegkunde: compassievol, waarachtig en deskundig. Door ons te verlaten op gedrag dat gebaseerd is op morele beloften, verwerven we stabiliteit én trainen we de moed om deze belofte ieder moment opnieuw te belichamen.

En dat beloof ik.

Arjan van Os, ethiekdocent, Hogeschool Utrecht, verpleegkundige (np)