Het dossier van deze TvZ heeft als enigszins mysterieuze titel ‘Safety-II’. Mysterieus of niet, het geeft wel aan dat dit een vervolg zou moeten zijn op wat we het programma Safety-I zouden kunnen noemen, dat betrekking heeft op het VMS-veiligheidsbeleid dat een aantal jaren eerder is gestart.

Toen bleken in de ziekenhuizen veel onnodige fouten te worden gemaakt en werd een straf programma opgezet met vele interne controlemomenten om dat aantal te reduceren. Dat leidde bijvoorbeeld tot minder medicatiefouten. De grens om verder te verbeteren leek daarna bereikt, hoewel er op bepaalde gebieden nog steeds zaken misliepen, bijvoorbeeld bij de zorg voor kwetsbare ouderen.

Bij het vervolgprogramma Safety-II is daarom gekozen voor een andere benadering. Uitgangspunt was onder meer het ophalen van good practices, met een nadruk op waarom deze goed waren gegaan en met de bedoeling deze te delen met collega’s. Ook verpleegkundigen kunnen in deze processen van grote betekenis zijn, met meer impact dan het voortdurend moeten afvinken van items van interne veiligheidsprocedures.

Misschien levert dat ook een bijdrage aan meer werkplezier. Evelyn Finnema, chief nursing officer van het ministerie van VWS en hoogleraar verplegingswetenschap, geeft in deze TvZ aan zich onder meer te willen inzetten voor terugdringing van de uitstroom van verpleegkundigen uit het vak. Met een Safety-II-programma is in ieder geval een inclusieve werkwijze ontwikkeld, niet gericht op afvinken, maar op analyse en doorontwikkelen van (goede) praktijken.

Finnema blijkt ook een warm voorstandster van multiprofessioneel onderwijs te zijn om professionals al vroeg in hun loopbaan te leren met elkaar samen te werken. Deze vaardigheid zou eveneens kunnen helpen het aantal (bijna-)ongelukken te verminderen, omdat die vaak te wijten zijn aan naast elkaar werken van professionals, waarbij de coördinatie aan de individuele patiënt wordt overgelaten, die in veel gevallen door de bomen het bos niet meer ziet. Maar er is dus hoop op verandering!